Skala Lokala - Nieuws

Dat laatste is ook het geval met Hermine Deurloo. Zij speelt zo onaantastbaar mooi dat ik haar niet eens zou durven aanspreken, want ik ben natuurlijk enorm verliefd op haar. Zo goed is zij. Dat het Nederlands elftal niet naar het WK gaat, is helemaal niet erg. Wij hebben Hermine Deurloo. Zij heeft de Deltahoogte voor mondharmonica uitgevonden. Door het kippenvel dat zij te weeg brengt, is het niet langer noodzakelijk de dijken te verhogen. Klimaatsceptici zeggen dat de stijging van de zeespiegel haar schuld is, maar het zijn zoute tranen die wij huilen als zij speelt. Tranen die het soortelijk gewicht van het nat van de smeltende poolkappen compenseren. Hermine Deurloo is klimaatneutraal voor hen die niets met muziek hebben. Haar fans stoppen met het eten van vlees en rijden geen auto meer. Naar Hermine luisteren is de uiteindelijke de zin van het bestaan. Maar zij ziet mij niet. Voor haar ben ik ook een soort en bovendien embouchureloze Ernie Watts.

Ernie heeft een schnabbel in Parijs met de grote zanger uit Chicago, Kurt Elling. In de New Morning, een respectabele jazzclub ter hoogte van de Sacré-Coeur. De fenomenale Laurence Hobgood speelt piano, Harish Raghaven triplex contrabas en Otis Brown drums. Ernie heeft niet gegeten, want het lukte hem niet de aandacht te trekken van het bedienend personeel. Hij vroeg zich ook af hoe je chateaubriand moet uitspreken en waar de toiletten in het gerenommeerde restaurant zich zouden bevinden. Hommes en Femmes had hij gezien, maar hij durfde de gok niet te wagen. Ernie zette het op een lopen. Hij frommelde een tien dollar biljet in de handen van de portier met het verzoek hem te vertellen waar de New Morning huisde, maar de stoepkelner van Chez Jeanette keek dwars door hem heen. Ernie Watts wasn’t there. Hij had het geluk een taxistaanplaats te vinden. Een taxi aanhouden was hem in al die jaren nog nooit gelukt. De chauffeur bracht 57 euro in rekening voor het ritje naar de club, die twee straten verder lag in de Rue des Petites Ecuries. Ernie stond een tijd te twijfelen voor Wan Li, een Aziatisch restaurant tegenover de New Morning, tot Kurt Elling himself hem naar binnen riep.

Hermine Deurloo daalt de fameuze trap van het Koninklijk Concertgebouw af. Gekleed in een kort, rood jurkje dat haar benen goed doet uitkomen speelt zij met het Metropole Orkest een medley van de meest bekende nummers van haar grote inspirator Jean Baptiste ‘Toots’ Thielemans, die kort daarvoor op 94-jarige leeftijd was overleden. Na Midnight Cowboy heeft vrijwel de hele zaal natte ogen door haar uitvoering van Dat Rooie Mistige Beest uit Turks Fruit. Circle of Smile, beter bekend als de lichtvoetige melodie van de televisieserie Baantjer, gaf het publiek weer wat adem. Het zijn een paar tonen, maar haar versie van het thema van Once upon a time in the West ging door merg en been. De oorspronkelijke titel zou door Ennio Morricone hoogstpersoonlijk omgedoopt moeten worden in Woman with a Harmonica in plaats van Man with a Harmonica. Eigenlijk moet alles na een optreden van Hermine Deurloo omgedoopt worden. Zo zou goud voortaan Hermine moeten heten en de Nobelprijs een Deurloo.

De New Morning is afgeladen. Kurt Elling laat het beste van zich horen. Vooral de interactie met Laurence Hobgood brengt de toeschouwers in vervoering. Het publiek is helemaal opgewarmd als Ernie Watts het podium opkomt. Aanvankelijk ziet niemand hem. Zittend op een barkruk, links van de drummer, wacht Ernie op zijn beurt. Het is 10 november 2009, vijf voor half elf. De band zet Golden Lady in, een nummer van Stevie Wonder dat in een nieuw jasje is gestoken. Ernie staat op en bladert door de bladmuziek. Hij blaast, kort nadat Kurt is ingevallen, het intro mee. Kurt begint met het eerste couplet. Ernie zet zijn bril recht en kijkt in de zaal. Iedereen weet nu wie hij is. Hij is Ernie Watts. De saxofonist van Marvin Gaye, van Gino Vannelli, van Charlie Haden, van Paul Anka, van Bobby Hutcherson, van Donald Byrd, van Frank Zappa, van The Rolling Stones. Van wie niet? En wat een geweldige, gloedvolle toon heeft hij! Ernie geeft met zijn spel het refrein van Golden Lady een totaal nieuwe dynamiek. De zaal veert op. Na het eerste refrein laat hij zijn rechterarm nonchalant naast zijn lichaam hangen. Hij zet vervolgens zijn bril weer recht op zijn neus en Kurt begint aan het tweede couplet.

In het begin van de jaren negentig verruilde Hermine Deurloo de altsaxofoon voor de drie octaven van de chromatische mondharmonica. ‘De wereld mag haar daarvoor dankbaar zijn,’ schreef Rudie Kagie in het maandblad Vrij Nederland. Haar uitstapje naar het Willem Breuker Kollektief had gelukkig geen invloed op haar spel. Zij is wars van muzikale ongein en politieke statements. Alleen de muziek telt. Breuker gooide haar wel in het diepe. De platen van Charles Mingus en Dave Brubeck waren haar eerste kennismaking met de jazz. Het ruige spel van Mingus en de klank van Paul Desmond fascineerden haar. Maar de sax verveelde. In 1994 kocht zij bij Hampe, de oudste muziekinstrumenten winkel van Nederland, een mondharmonica. Drie jaar later was zij klaar voor het grote werk. Zij ontwikkelde haar eigen klankkleur, ondanks het feit dat iedereen altijd aan Toots Thielemans refereert. Hermine kan de wereld aan. Eigenlijk is zij nu pas begonnen. Op mondharmonica is zij autodidact. Volgens haar arts gaat dat vanzelf over.

Bij het tweede refrein is Ernie er weer. Hij maakt een aanvang met zijn lancering door lyrische, korte frases te spelen die een opmaat zijn voor een, naar later zou blijken, legendarische solo. In het eerste deel parafeert hij de song van Steve Wonder. Hij rondt het stuk af met een triller op een flageolet, markant genoeg door het bovenste klepje van zijn sax met zijn rechterhand te trembleren. Nog nooit gezien. Uit het publiek klinken verrukte kreten. Ernie is los. Zijn solo staat nu geheel op zichzelf. Zonder de melodie uit het oog te verliezen trekt hij alle registers open. Als Kurt weer inzet, gaat Ernie door met zijn unieke improvisatie. In het muzikale vraag- en antwoordspel neemt hij het initiatief. Kurt kan niets anders dan hem volgen. Hij zingt uit zijn tenen, bijna boven zijn toch al grote bereik. Als Ernie mee beweegt met de ritmische patronen lijkt het erop alsof hij zijn saxofoon neukt. Hij zweept de zanger op. Ernie en Kurt spelen elkaar naar een absoluut hoogtepunt. Het publiek is in extase. Hier wordt jazzgeschiedenis geschreven! De climax luidt tevens het einde in van de sensationele battle. Laurence Hobgood speelt het slotakkoord. Kurt en Ernie lachen liefdevol naar elkaar. Zij zijn net klaargekomen. Het publiek is verbijsterd en Ernie zet zijn bril weer recht op zijn neus. De bijna onzichtbare registeraccountant groeide even uit tot een onverbiddelijk podiumbeest.